maandag 31 december 2018

Kerstvakantiebericht II


Onthoud van het oude jaar
alleen de beste dagen

En spring met nieuwe moed
het onbekende tegemoet


Bron: Pixabay.com


(volgende week, in het nieuwe jaar, weer een nieuw bericht. Geniet van de oliebollen en een heel fijne Oud en Nieuw iedereen!)

maandag 24 december 2018

Kerstavakantiebericht I: goede antwoorden en cadeautje!


Nog een dagje tot kerst en jullie krijgen vandaag de goede antwoorden bij mijn kerstquiz (althans de ingekorte versie die hier vorige week en de week daarvoor te vinden was). Komt 'ie:

Vraag 1 
In de Victoriaanse tijd kregen alleen kinderen uit welgestelde gezinnen snoep, en dan nog alleen bij bijzondere gelegenheden zoals Kerst. Wat was een populair Engels Victoriaanse snoepje?

Het juiste antwoord was: B. Kelly-in-a-coffin. Bizarre mensen, die Victorianen…

Vraag 2
Al tussen 1837 en 1901, de tijd waarin de Engelse koningin Victoria leefde, gaf men elkaar kleine cadeautjes met kerst. Zelfgemaakte cadeaus, waar men vaak het hele jaar mee bezig was geweest. De Victorianen legden deze echter niet onder de boom, ze deden er iets anders mee. Wat?

A. Ze hingen ze in de kerstboom. Bij het waanzinnig leuke blog myinnervictorian.nl kun je een tutorial vinden om zelf het soort zakjes te maken die de Victorianen hiervoor gebruikten. (sowieso het bekijken waard, dat blog.)

Vraag 3
Hoe heet de kerstmarkt die jaarlijks in het prachtige historische stadje York wordt georganiseerd?

Dat is C. Saint Nicholas Fair.

Vraag 4
De Italiaanse 'kerstman' wordt Bafana genoemd en ziet er heel anders uit dan de gezellige dikkerd die wij dankzij Coca Cola voor ons zien als we aan een kerstman denken. Hoe ziet deze kerstfiguur in Italië er uit?

Het juiste antwoord hierbij is: A. gekleed in het zwart, rijdend op een bezemsteel. Bafana is namelijk een oud vrouwtje, die rond kerst op haar bezem langs komt om schoenen van kinderen te vullen met lekkers. Ze is zo netjes, dat ze bij het weggaan nog even de vloer veegt. (In mijn huis geen overbodige luxe, dus Bafana mag ook best eens op visite in het noorden.)

Bron: Pixabay.com


Vraag 5
Vanaf de middeleeuwen tot ver in de achttiende eeuw werd in Engeland soms iets voor het raam gehangen, als bescherming tegen de heksen waar mensen toen bang voor waren. Wat hingen ze op?

Het goede antwoord op deze vraag is gelukkig niet B, maar C, een glazen bal, die Witch's ball werd genoemd. De redenering erachter was dat heksen of geen reflectie zouden hebben in de bal, en daarmee makkelijk te herkennen en te ontmaskeren, of dat heksen het vervormde spiegelbeeld zo onprettig zouden vinden dat ze weg zouden blijven van het huis. Er zijn verhalen dat de moderne kerstbal uit deze witch's ball is ontstaan.

Vraag 6
Welk eeuwenoud volksgeloof zorgt ervoor dat op sommige plekken op de waddeneilanden, in Friesland, Drenthe en Twente soms alle spullen die in de Oud en nieuw nacht buiten in de tuin staan worden meegenomen? 

Ik betwijfel of de mensen die dit, bij wijze van ludieke oudjaarsactie, nu nog doen weten waar het gebruik uit voort komt, maar dat komt door het verhaal van C: Derk-met-de-beer. Dit is namelijk een wezen uit oude noordelijke mythes die naar verluidt de behoefte had om spullen te vernielen. Mensen die in de kerstnacht niet al hun gereedschap achter slot en grendel hadden, liepen het risico dat Derk-met-de-beer 's nachts langs zou komen om dit te vernielen, vuil te maken of te verstoppen. 

Vraag 7
De kerststol, die in Duitsland ontstond en later in Nederland populair werd (en nog steeds gegeten wordt) heeft een specifieke vorm. Wat stelt deze vorm voor?

Het goede antwoord op deze vraag is B, het kindje Jezus. Het lekkere kerstbrood heeft de geabstraheerde vorm van het in doeken gewikkelde kerstkind. Kijk maar eens goed!

Vraag 8
Een typisch Engels kerstgerecht is de mince pie. Mince betekent hakken en het is dan ook een taartje met een knapperige korst en een (mierzoete) vulling van minuscuul gesneden (gehakte) gedroogd fruit en noten. 

Oorspronkelijk, tot aan 150 tot 100 jaar geleden hadden deze taartjes echter een andere vulling. Wat was die vulling. Dat was onder andere:

A. appel, varkensvet, rundvlees, kaneel, cognac en suiker. Al vanaf de tijd van de Tudors vond men het lekker om zoet en hartig te combineren; vlees en specerijen met fruit en suiker. Tegenwoordig hebben we een heel ander palet en vinden we dit niet zo lekker; een rare combinatie. Zo bleef uiteindelijk alleen het zoete uit dit soort taartjes over. Met drank, dat vaak nog wel. 


Rest mij alleen nog mijn kerstcadeautje voor jullie. Een beetje spannend, want ik ben niet de beste zangeres. En natuurlijk is de still van het filmpje precies dat moment waarop ik mijn ogen dicht en mijn mond open heb (mijn karakterpose op 90% van de foto's waar ik op sta. Niet de charmantste, zeg maar.) Maar omdat dit lied voor mij de 'spirit of Christmas' raakt en omdat ik dit elk jaar in de les zing ter afsluiting van het prachtige Christmas Carol verhaal deel ik het toch. En nog wel in Victoriaans kostuum! (En dat doe ik in de klas dan weer niet.) (Althans, normaliter niet. Dit jaar, op verzoek van sommige leerlingen wel. Weet niet of ik dat experiment volgend jaar doorzet. Voelt tikje ongemakkelijk, als enige in kostuum, lopend door een drukke middelbare school...)

Dat u Merry moge zijn, gentlemen. And ladies.



Merry Christmas allemaal!

maandag 17 december 2018

Kerstquiz deel twee


Zoals vorige week beloofd gaan we deze week vrolijk verder met Juf Jolanda's kerstige quiz. Niet voor een prijs of een beloning, maar gewoon voor de leuk. Een beetje Engels, een beetje geschiedenis en een heleboel kerst, what's not to like? ;-) 

Na de eerste ronde volgt vandaag uiteraard…

Ronde twee, met vragen in de categorie kerstman

3. Hoe heet de kerstmarkt die jaarlijks in het prachtige historische stadje York wordt georganiseerd?

A. Christmas Fayre
B. Father Christmas Fair
C. Saint Nicholas Fair

4. De Italiaanse 'kerstman' wordt Bafana genoemd en ziet er heel anders uit dan de gezellige dikkerd die wij dankzij Coca Cola voor ons zien als we aan een kerstman denken. Hoe ziet deze kerstfiguur in Italië er uit?

A. gekleed in het zwart, rijdend op een bezemsteel.
B. gekleed in het wit, rijdend op een eenhoorn.
C. gekleed in groene kleren, zittend op een grote rat.

Ronde drie, categorie (kerst)folklore

5. Vanaf de middeleeuwen tot ver in de achttiende eeuw werd in Engeland soms iets voor het raam gehangen, als bescherming tegen de heksen waar mensen toen bang voor waren. Wat hingen ze op?

A. Een hoefijzer.
B. Een dode kat.
C. Een glazen bal.

6. Welk eeuwenoud volksgeloof zorgt ervoor dat op sommige plekken op de waddeneilanden, in Friesland, Drenthe en Twente soms alle spullen die in de Oud en nieuw nacht buiten in de tuin staan worden meegenomen? Komt dat door het verhaal van:

A. Piet-met-de-pet
B. Jan-met-de-geit
C. Derk-met-de-beer

Bron: Pixabay.com


Als laatste vraag vier, categorie kersteten en drinken

7. De kerststol, die in Duitsland ontstond en later in Nederland populair werd (en nog steeds gegeten werd) heeft een specifieke vorm. Wat stelt deze vorm voor?

A. Een doormidden gesneden kruis
B. Het kindje Jezus
C. Een platgedrukte kerstbal

8. Een typisch Engels kerstgerecht is de mince pie. Mince betekent hakken en het is dan ook een taartje met een knapperige korst en een (mierzoete) vulling van minuscuul gesneden (gehakte) gedroogd fruit en noten. Oorspronkelijk, tot aan 150 tot 100 jaar geleden hadden deze taartjes echter een andere vulling. Wat was die vulling? Dat was onder andere:

A. appel, varkensvet, rundvlees, kaneel, cognac en suiker
B. vis, oesters, uien, aardappel en wortelen
C. gedroogd fruit, duif, peterselie, peper en rum

Tot zover het ingekorte kleine broertje van de quiz die ik eind deze week hoop te doen met een aantal van mijn klassen. Ik ben erg benieuwd hoe mijn leerlingen het gaan doen, maar ook naar de ervaring van mijn bloglezers. Volgende week zal ik hier de juiste antwoorden met jullie delen. Het zou super zijn als iemand (hier of op de Juf Jolanda facebookpagina) dan een reactie zou achterlaten. 

Ik zal dan ook een cadeautje hier plaatsen, iets waar ik nu nog niet teveel over zal zeggen, behalve dan dat ik het best spannend vind. 

Tot dan!

donderdag 13 december 2018

Rerun: Liefdevol lesgeven


Nu ik op dit blog los ben gegaan met Kerst is het in de donderdagherhaling ook tijd geworden voor een kerstmissig stuk. Liefde, vrede en welbehagen, je kent het riedeltje wel.

Ze zeggen weleens dat als je aardig wilt worden gevonden, je niet het onderwijs in moet gaan. Nu zit hier best een kern van waarheid in, hoor, maar voor mij klopt het niet helemaal. Kijk, als er kwesties zijn waar ik over ga, dan beslis ik. Ik heb de leiding in de klas, ik bepaal hoe dingen gaan. Ik hou van overleg maar uiteindelijk ben ik de baas. Ik ben niet bang om soms te besluiten tot zaken waar niet iedereen van mijn leerlingen het mee eens is. Soms zelfs geeneen. Maar ik vind een goede sfeer in de klas heel erg belangrijk. Soms misschien wel belangrijker dan orde houden. Hoorde je dit nu goed? Ja.

Goede sfeer
Natuurlijk is orde in de klas een belangrijke voorwaarde om tot leren te komen. Ik creëer dit soort momenten zorgvuldig, in bijna elke les is er wel een moment waarin elke leerling in doodse stilte aan het werk is. Heerlijk, de rust die dan in de klas neerdaalt! Maar dit is niet altijd zo. Sterker nog, vaak is het bij mij in de klas een beetje rommelig, een gezellige bende zou je het kunnen noemen. Ik bepaal wanneer deze momenten zijn en ik bepaal ook wanneer het stopt, maar voor de rest laat ik het zo, omdat ik merk dat als leerlingen zich goed voelen, ze ook eerder iets leren. Ik ben wat dat betreft geen strenge juf.

Aardig
Dit zorgt ervoor dat veel van mijn leerlingen mij aardig vinden. Plezierig vanwege bovenstaande reden, maar geen hoofddoel. Omgekeerd vind ik eigenlijk (bijna) al mijn leerlingen aardig. Iedereen? Ja, hoe raar het ook klinkt. Ik werk niet voor niets in het onderwijs. Ik ben sowieso geïnteresseerd in mensen, wat hun leeftijd ook is, maar jonge mensen tussen de twaalf en achttien hebben iets bijzonders. Iedereen heeft zijn eigen kwaliteiten, talenten, gaven, en aan elke leerling kan ik wel iets moois, iets eigens ontdekken. 

Bron: Pixabay.com



Lukt het me niet om dat te vinden, is het vooral een motivatie om door te blijven zoeken. Is het nu een en al hosanna en hippie onderwijs bij mij in de klas? Neen. Ik ben zelf immers slechts een mensch, eentje met pms bovendien en heel soms komt het voor dat het niet klikt met een leerling. Meestal zet ik dan door en besteed dan extra aandacht aan diegene. Ik ben gelukkig wel dusdanig professioneel dat de desbetreffende puber er zelf niets van merkt. Negen van de tien keer zorgt de extra aandacht er trouwens voor dat er vanzelf een soort verbinding ontstaat. Die tiende keer blijft de leerling een mysterie voor mij en blijft het niet klikken. Maar waar ik inmiddels honderden leerlingen, wellicht misschien wel tegen de duizend, heb les gegeven is het aantal leerlingen met wie ik echt niets had op 1 hand te tellen. Best een goed gemiddelde vind ik. Uiteindelijk komt het erop neer dat ik probeer om liefdevol les te geven. Grote woorden en ook behoorlijk hippie de pippie, maar het zou wat. Ik hou van (bijna) al mijn leerlingen. En voor die ene schreef ik onlangs een klein versje.

Voor die ene dromende leerling.

Bron: Pixabay.com


Op een dag, zo dacht zij,
terwijl ze dapper doorzette zoals ze dat al zo dikwijls had gedaan,
op een dag dan zal ik zingend stralend naast de sterren staan.

Ze zette dus door

ze ploeterde en probeerde
ze zag haar kansen schoon
ze wikte en ze woog
ze droomde en ze droomde

en op een dag


           deed ze het gewoon.



(en aankomende maandag volgt de kerstquiz deel twee! Doe jij al mee?)

maandag 10 december 2018

Kerstquiz Deel een


Ik heb vorig jaar iets verteld over de lessen die ik rond adventtijd geef: ingetogen lessen waarbij we steeds meer naar binnen keren naarmate de dagen korter worden. In de laatste week voor de vakantie geef ik lessen die aansluiten bij kerst; filmpjes over liefde en vriendelijkheid, lieve kerstige liedjes. De laatste les voor de vakantie volgt dan altijd het laatste deel van het Scroogeverhaal, nog wat filmpjes of liedjes en tot slot trakteer ik op een kerstkoekje. Ik vind deze lessen zo heerlijk om te geven. We worden samen rustiger, het tempo wordt lager en de focus op fijne, lieve dingen zijn een soort lichtje in de decemberse duisternis.

Kerstige quiz
Dit jaar ga ik iets nieuws uitproberen; de kerstquiz. Niet een quiz die gespeeld wordt om het winnen, maar gewoon om het meedoen. Uiteindelijk wint iedereen toch dat kerstkoekje, en wil ik iets meegeven van de geschiedenis en traditie rondom kerst. 

Dit komt een beetje omdat ik dol ben op kennisquizzen. Om mee te doen (zo vroeg ik dit jaar aan mijn BFF een pubquiz voor mijn verjaardag. Kan het iedereen aanraden trouwens. Weet je niet wat je moet vragen als cadeau voor verjaardag, sinterklaas of kerst, verzin dan iets wat je graag zou doen en vraag dit aan iemand met wie je dit graag zou doen. Levert minder spullen op, maar wel meer fijne herinneringen) maar ook om zelf te maken. 

Victoriana
Geïnspireerd door de BBC History magazine podcast jaarlijkse geschiedenisquiz vermoeide/trakteerde ik mijn gezin vorige kerst op een kerstquiz. Ik wilde namelijk een kerst op z'n Victoriaans; eentje waarbij geen TV gekeken wordt maar we zelf spelletjes doen en elkaar vermaken. Dit beviel mij zo goed (de rest van het gezin gelukkig ook) dat we besloten hebben om er een jaarlijkse traditie van te maken.

Recycling is my middle name
Omdat ik een fan ben van hergebruik ga ik dit jaar met mijn klassen dezelfde quiz doen als vorig jaar met mijn gezin. Wel in het Engels natuurlijk, want de doeltaal is de voertaal, zo hoort dat. Mochten jullie nu ook van quizzen houden, of je wilt weleens weten hoe zo'n quiz bij mij in de klas er uit ziet, dan heb je mazzel. Je kunt namelijk meedoen!

Bron: Pixabay.com


Ronde een
Gewoon voor de leuk en om te kijken hoeveel kennis jij hebt kun je deze en volgende week een paar vragen van mijn kerstquiz beantwoorden. Op 24 december krijg je van mij de goede antwoorden en een (best speciaal) kerstcadeautje. Doe je mee? Mooi. Gaan we.

Deze eerste ronde krijg je twee vragen in de categorie Victoriaanse kerst!

Vraag 1
In de Victoriaanse tijd kregen alleen kinderen uit welgestelde gezinnen snoep, en dan nog alleen bij bijzondere gelegenheden zoals Kerst. Wat was een populair Engels Victoriaanse snoepje?

A. Een suikerbaby (figuurtje van suiker) in een klein doosje die Kelly-in-a-tiny-box (Kelly in een klein doosje) werd genoemd.
B. Een suikerbaby in een klein doodskistje, die Kelly-in-a-coffin (Kelly in een doodskist) werd genoemd.
C. Een suikerbaby op een klein kussentje, die Kelly-on-a-pillow (Kelly op een kussentje) werd genoemd.

Vraag 2
Al tussen 1837 en 1901, de tijd waarin de Engelse koningin Victoria leefde, gaf men elkaar kleine cadeautjes met kerst. Zelfgemaakte cadeaus, waar men vaak het hele jaar mee bezig was geweest. De Victorianen legden deze echter niet onder de boom, ze deden er iets anders mee. Wat?

A. Ze hingen ze in de kerstboom.
B. Ze stopten ze in een kous die boven de schoorsteen hing.
C. Ze verstopten ze in huis.

Voor vandaag laten we het hier even bij, volgende week ronde twee, drie en vier. Ik heb er nu al zin in!