Voorjaarsvakantiebericht II

Afgelopen zomervakantie, toen ik het niet alleen op het gebied van werken, maar ook qua bloggen even wat rustiger aan deed, deelde ik hier af en toe wat filmpjes over onderwijs.

Een daarvan was een inspirerende lezing van sir Ken Robinson. Deze auteur, onderwijsdeskundige en creativiteitsexpert stelt ons huidige onderwijssysteem aan de kaak. Hij probeert hierin duidelijk te maken dat de focus op denken te eenzijdig is.

Een aantal weken terug liet ik hier de opvolger van zijn eerste Tedtalk zien, waarin hij opriep tot een revolutie van het leren. Ik kwam er onlangs achter dat hij na deze tweede lezing uit 2010 in 2013 nog eens een talk hield. Hierin noemt hij het onderwijs van tegenwoordig zelfs een dodenvallei. Tegelijkertijd biedt hij ook mogelijkheden om hieraan te ontsnappen. Fjoe…

Ook deze lezing is het bekijken, beluisteren en het nabespreken waard. Wat ik hiervan mee kan nemen in mijn dagelijkse praktijk? En wat er anders zou moeten in het onderwijs in Nederland van vandaag? Daar wijd ik nog wel eens een langer blogbericht aan.

Muziek, de sequel

(Vorige keer vertelde ik over wat ik met muziek doe in mijn lessen Engels. We waren aanbeland bij het muziekproject dat ik doe in de achtste klas.)

Hierna volgt in het eerste deel van het muziekproject nog een raar liedje met een bijzonder clipje. Deze kijken we, met de tekst erbij, tot het moment dat de buurjongen bij het speciale meisje aanbelt. Eerst stel ik vragen zodat ik er zeker van ben dat ze de tekst tot dat moment begrijpen en daarna gaan we weer brainstormen: wat zou er nu gebeuren? De buurjongen heeft niet veel goeds in de zin, maar dan? Hierna bekijken we de rest, een totaal bizar en surrealistisch einde van het lied. 

Wat ik dan weer bijzonder vind, is dat op de eerste scholen waar ik werkte en dit project deed, leerlingen dit einde niet begrepen, of er tegen in opstand kwamen. 'Ja, maar dat kan toch helemaal niet?!'. Op mijn huidige school heb ik die reacties tot nu toe niet gekregen. De leerlingen begrijpen het niet alleen, maar kunnen er ook in mee gaan. Ik vind het een mooie constatering dat out-of-the-box denken voor mijn huidige leerlingen gewoon is, en een niet realistisch einde prima kan. Kunst, weet je.

Voorspellen


Bij het laatste liedje, met een mooie mini-film als videoclip, stop ik de clip op het moment dat de hoofdpersonen handen vasthoudend een plan bedenken. Wat dat plan zou kunnen zijn? De leerlingen kennen Jolanda en haar rare liedjes inmiddels. Hij gaat eraan.

https://www.youtube.com/results?search_query=goodbye+earl+dixie+chicks+official+video

En dat klopt.

Nu zelf


Na dit eerste deel van het project wordt het tijd voor het tweede. Ik laat hierin eerst een plaatje zien van een jongen en een meisje. Weer gaan leerlingen nadenken over wie de mensen in de film zijn en in groepjes bedenken ze (vaak de prachtigste en meest bizarre) verhalen over wie deze mensen zijn, en wat muziek voor rol zou kunnen spelen in hun verhaal. Dan blijken deze mensen de hoofdpersonen te zijn in een prachtig kort filmpje waarin een mixtape een rol speelt. 

Zo komen we bij het verschijnsel mixtape. Wat is dat eigenlijk? Stel je voor dat jij een mixtape zou maken met muziek die jij speciaal vind, welke 10 nummers zouden daar in elk geval op komen? Dat wordt huiswerk.

Presentaties


In de les daarna laat ik de leerlingen hele kleine fragmentjes luisteren van de tien nummers uit mijn eigen mixtapelijst en mogen ze stemmen. De drie populairste nummers worden mijn top drie, democratisch besloten. Zelf mogen ze hun eigen top tien ook inkorten tot een top drie. Ik kies uit mijn top drie een nummer en daarover houd ik een korte voorbeeldpresentatie. Drie tot vijf minuten lang, waarin ik in het Engels vertel waar het lied over gaat, wie het uitvoert en waarom ik het een bijzonder nummer vind. Dat is het moment dat mijn deel ophoudt en leerlingen hun muziek mogen laten horen en erover vertellen.

Tijdens die muziekpresentaties hoor ik elk jaar wel weer een nummer dat ik niet kende, maar waarvan ik de muziek (of onderstaand videoclip) intrigerend vind.

Of een tekst die me terugbrengt bij mijn eigen puberteit.

Als je dan toch moet leren om een praatje te maken in het Engels dan is voor heel veel leerlingen praten over muziek een mooi begin. Na al die tijd door mij lastig te zijn gevallen met mijn muziekjes, kunnen ze nu hun eigen favorieten laten horen. Shawn Mendes of Justin Bieber als wraak voor de mixtapefragmentjes van Deftones, Medaeval Baebes, Kartellen en Radiohead van mij. Het mag allemaal. Al ben ik blij en opgelucht dat er ook leerlingen komen met zoiets

Heb ik ook nog wat leuks om naar te luisteren.

Zomervakantieberichten VI

Terwijl ik geniet van de tweede helft van mijn vrije zomervakantie, ben ik ook langzaam weer aan het denken aan dit blog. Niet voor nu, nu doe ik nog rustig aan, maar voor straks.

Wat zouden leuke onderwerpen zijn om eens wat tijd aan te besteden? Wat zouden jullie weleens willen weten van deze juf?

Een ding weet ik al wel: verschillende types docenten. Daar ga ik het straks een keer over hebben. Want ik kwam het volgende plaatje tegen en bedacht dat er meer moeten zijn dan dit.'

Toch?!

Zomervakantieberichten IV

Klopt helemaal!

In het kader van genieten van mijn zomervakantie vandaag alleen een paar plaatjes. Op een blog met alleen maar tekst ook wel eens leuk, toch?!

Volgens mij klopt deze ook wel een beetje.
Maar voorlopig even geen huiswerk, niet voor de leerling, en niet voor deze juf!

Bijles geven

Bijles geven, ik ben er eigenlijk een beetje ingerold. Een jaar of vijf geleden had ik een erg kleine werkbetrekking en verdiende daarmee te weinig om ons gezin goed draaiende te houden. Toen op een avond een ouder belde wiens jongste kind ik voor de lol (en onbetaald) Engels gaf op de basisschool, met de vraag of ik hun oudste bijles kon geven, was ik in de wolken. Zelf les geven, een-op-een, op mijn manier en daarvoor nog een geldelijke beloning krijgen ook? Ideaal.

Het balletje gaat rollen

Dat een-op-een duurde niet lang. Al na een paar maanden spraken ouders onderling met elkaar, gaven hoog op over mijn bijleskunsten en een leerling werden er twee. Deze leerling zat op voetbal en daar waren ouders met twee kinderen die moeite hadden met Engels. Twee werden er dus vier. Daar kwamen in de loop van de tijd nog twee bij, plus een Hbo student die onderuit dreigde te gaan vanwege Engels op de opleiding.

Genoeg is genoeg

Toen ik na een jaar of anderhalf een nieuwe baan kreeg met aanvankelijk twee keer zoveel uren en na een half jaar zelfs drie keer zoveel uren, had ik geen tijd meer om alle leerlingen in aparte groepjes les te geven. Ik had het geld ook niet meer nodig, want drie keer zoveel werken is ook … nou ja niet drie keer zoveel, maar wel genoeg. Ook wel eens leuk. Maar mijn bijlesklantjes hadden nog wel steeds behoefte aan hulp, en dus ging ik door. Niet meer elke week, maar een keer in de twee weken, en nog maar 1 groep in plaats van meerdere. Dat vind ik op dit moment even genoeg.

Engels is tof!

Wat ik leuk vind aan bijles geven is wat ik net al zei: ik gebruik mijn eigen materiaal, en kan mijn lessen inrichten op een manier die mij goeddunkt. Alhoewel, ook weer niet helemaal, want mijn leerlingen zijn afkomstig van een reguliere middelbare school die les geeft op de geijkte manier. Dat wil zeggen: woordjes leren, zinnen leren en grammaticaregels leren. Doe ik zelf trouwens ook, da's de makke van kiezen om examens aan te willen bieden op een school. Maar waar ik de tijd neem om die woorden, zinnen en grammatica te behandelen en ze verpak in een sausje van veel voorlezen, verhalen vertellen, films bekijken en veel Engels spreken, wordt er op veel scholen stof doorheen gejast, en is er weinig ruimte voor andere zaken dan die vermaledijde grammatica. En dat terwijl het leren van grammaticaregels totaal geen effect heeft. Say what?! Goed, daar ga ik later nog wel eens op in.

Feit is dat mijn bijlesleerlingen vaak stranden op die grammatica. Dus leg ik het allemaal heel rustig en met aandacht nog eens uit, en laat ze ermee oefenen. Dat willen ze, en dat wordt gevraagd dus dat doe ik. Gevalletje: u vraagt, wij draaien. Maar daarnaast doe ik (minstens de helft van de les) leuke dingen. We doen spelletjes, spreekopdrachten, spreekopdrachten vermomd als spelletje, we lezen boeken, bekijken filmfragmenten en luisteren naar muziek. En dat is het punt. Juist die 'leuke' dingen zorgen ervoor dat het taalgevoel wordt aangewakkerd, zodat de grammatica beter beklijfd. Dat is waar ik mijn plezier uit haal en wat ik probeer over te dragen aan mijn leerlingen. Die op school, maar ook die bijles volgen. 

Een dag uit het leven, de tweede helft

(afgelopen maandag beschreef ik een willekeurige werkdag. Iets te uitgebreid, zodat het niet in een stukje paste. Hier de tweede helft van een dag uit het leven van deze juf)

12.30

Een zevende klas volgt. Eerst reciteren we samen een Engels gedicht en daarna maken ze een leestoets. Ik had bedacht om hen daarna te laten werken aan hun huiswerk, maar sommige leerlingen zijn zo langzaam met lezen dat niet iedereen daar aan toe komt. Geeft niks, morgen weer een les, ieder mag in zijn eigen tempo.

13.15

Derde les, mijn negende klas mavo. Er staat een luistertoets op het programma overmorgen - die telt voor hun PTA = Programma van Toetsing en Afsluiting, ofwel hun diploma straks-  en die moet geoefend worden. Man!! Wat een weerstand. Ze hebben er geen zin in en zijn niet bang dat te vertellen. Toch beginnen we, en het is een lastige en doodsaaie toets. Arme kinderen... Als we de antwoorden samen bespreken blijken ze zelf in de gaten te hebben dat het toch wel handig is om te oefenen. Komt goed uit, morgen is de officiële proeftoets.

14.05

Mijn tweede pauze, maar dit is zoals altijd een pauze van niets. Ik kan snel naar de wc, gooi er een glas water in en poef! Weg pauze.

14.15

Vierde les, een zelfde les als om half een, maar toch weer heel anders. Weer een zevende klas, zelfde niveau, zelfde gedicht, even lang geoefend en toch gaat het minder goed. Ze hebben er minder zin in. Of wacht, het is hun laatste uur. Tja, dan zal het je ook een zorg zijn wat een klein blauw vogeltje (daar gaat het gedicht over. En over de liefde. Altijd die liefde weer.) allemaal uithaalt. Ik snap het helemaal.

15.05

Laatste lesuur: klassenuur. Gezellig kletsen we over hun cijfers, het schoolfeest, een klassenuitje en andere zaken. Na een tweetal korte mentorgesprekjes breng ik de spullen van het ene lokaal weer in de kast in het andere, trappen af, trappen op en weer trappen af, nu met een koffer die bijna te zwaar is om te tillen. Wat zit hier allemaal in?! Oh, ja die luistertoetsen, die moeten nog naar het andere gebouw. Komt straks wel, ik heb nu een gesprek. In het derde gebouw van de school. Een beetje frisse lucht is best lekker even.

16.00

Hoewel ik eigenlijk om 15.50, direct na het laatste uur, had afgesproken, gun ik mezelf een kop thee en sanitaire stop voor ik met de afdelingscoördinator de rapportvergadering van mijn mentorklasje voor bespreek. We kijken naar de cijfers van de vakken die ze in hun pakket gekozen hebben, en naar die van die niet gekozen vakken en formuleren vragen die we tijdens de vergadering willen stellen aan de docenten. Bij een aantal staan we even wat langer stil, maar toch gaat het bespreken vlotjes en loopt het niet gigantisch uit zoals ik dat ook weleens heb meegemaakt. Fijn!

16.55

Ik lees in een sms dat het eten thuis verbrand en vies was en droom even van een stiekem patatje op het station. Maar dan kom ik twee lieve collega's tegen die bij mij in het dorp wonen en kan ik met hen meerijden naar huis. Scheelt weer. Onderweg bespreken we een nieuwe uitvinding die taalverwerving veel makkelijker en sneller laat verlopen. Iets met linker-en rechterhersenhelft? Fascinerend. Waar de een denkt dat dit taalonderwijs overbodig kan maken zie ik visioenen waarin ik juist dieper op de stof in kan gaan en veel meer zou kunnen doen aan verwerken, creatieve opdrachten en – zou het ooit mogelijk zijn?- uitgebreid literatuuronderwijs, al vanaf de onderbouw. Al kletsend lost de file snel op en daar is thuis. Alleen wel vergeten die luistertoetsen terug te leggen. Moet dat morgenvroeg maar.

17.30

Ik slurp een bakje lauwe, flauwe soep naar binnen, terwijl ik luister naar de verhalen van mijn twee jongste dochters, de oudste is vandaag bij haar vader. Dochter van acht heeft gewerkt aan het maken van een eigen boek, er was iemand op school die hen hielp met druktechnieken. Dochter van vier had haar eigen muziekstuk geschreven en mocht deze voor de klas zingen. Heerlijke kinderen!

18.00

Mijn lief leest de jongste voor, middelste ruimt haar kamer op en ik kijk wat na. Jemig, wat een achterstallig nakijkwerk. Alweer! Ik had het monster bijna onder controle, lette even niet op en daar is het weer. Had ik maar geen leestoetsen moeten laten maken. Eigen schuld. Ik vind tijd om een opzetje te maken voor dit blog en zet dan snel de computer uit. Genoeg voor vandaag!

19.15

Samen met middelste en man drinken we een kop thee en lezen we op de bank, gezellig tegen elkaar aan. Even bijkomen.

19.45

Middelste ligt op bed, en mijn echtgenoot en ik vertrekken ook naar boven. Hij voor een portie Netflix, ik voor nog een staartje boek, maar al snel doe ik mijn bril af en boek weg en val tegen mijn liefje aan in slaap. Midden in de nacht word ik wakker en ben in gedachten direct bij een mail van ouders die ik vandaag ontving en die mij dwars zit. Ouders! Dat is een mooi onderwerp voor een volgend blog. Gelukkig kan ik het ook weer laten gaan en val in een rustige ontspannende slaap. Nog twee dagen te gaan voor het weekend!

Een dag uit het leven

Een tijdje terug deelde ik hier al eens hoe een week er voor mij uit kan zien, vandaag leek het mij leuk om wat uitgebreider een werkdag te beschrijven. Laten we eens een willekeurige dinsdag nemen.

Het is dus dinsdag en dat is mijn meest frisse dag. Het is de kortste lesdag die ik heb en ik heb net vier dagen vrij (althans niet op school) gehad. Toch zegt dat frisse niets, want alsnog vergeet ik op zo'n dag regelmatig iets.

05.15

Zo vroeg gaat vandaag mijn wekker. Ik hou van vroeg opstaan. Ik drink in mijn eentje in de donkere lege woonkamer een kop goed sterke Earl Grey, doe een mindfulness oefening en schrijf wat voor het boekenblog waar ik aan mee werk. Rond half zeven komen de kleintjes beneden en begint het circus van ontbijt maken, lunchtrommeltjes vullen en kinderen naar school brengen.

08.30

Vandaag is er een nieuwe rooster en kan ik iets later dan normaal naar school. Heel fijn, want zo kan ik tussen de kinderen naar school brengen en naar de bus rennen toch nog even een stukje typen, een kop thee drinken en enigszins gehaast iets op mijn knutselzoldertje doen. Niet heel mindful, maar ik krijg wel het gevoel ook nog met iets anders dan school bezig te kunnen. Best belangrijk als je weet dat ik na drie dagen werk vaak zo opgeslokt ben, dat ik tot ver in het weekend nog constant aan schoolse dingen denk.

10.15

Zo hol ik dan naar de bus om daar wat aantekeningen te maken over een nieuw mini-project dat ik met mijn achtste klas ga doen. Zo heb ik helder wat ik deze les en morgen met hen ga doen. De planningen voor de zevende klassen en mijn eigen negende klas liggen nog op school, maar dat geeft niet want ik heb in mijn hoofd wat ik met hen ga doen. Althans... Ik heb een iets vroegere bus genomen omdat het nieuwe rooster inhoudt dat ik lesgeef in een ander lokaal dan dat waar al mijn materialen liggen. Ik moet dus eerst alle spullen voor vandaag uit de kast in het ene lokaal halen en brengen naar het andere. Kan ik mooi redden zo. Tot ik ineens realiseer dat ik met de negende een luistertoets moet oefenen en de spullen daarvoor niet alleen in weer een ander lokaal liggen, maar zelfs in een van de andere gebouwen... Heel snel dus daar nog langs. Mijn hoofd draait alweer op volle toeren en ik dwing mezelf om ook nog een stukje van de busrit stil te zitten en te ervaren inplaats van te denken. Kalm aan, Lichthart!

10.45

Ik race langs het ene gebouw, verniel daar onbedoeld een laatje op zoek naar de juiste sleutel voor de juiste kast (sorry collega...) en loop snel door naar het andere gebouw. Hier sjouw ik mijn zware koffer omhoog, loop naar beneden, pak mijn spullen, loop snel naar boven, om er met armen vol boeken en klotsende zweetoksels achter te komen dat geen van mijn sleutels passen op de deur van dit lokaal. Een collega biedt uitkomst. De bel is inmiddels gegaan en ik schrijf snel het programma van de dag op het bord voor ik de leerlingen handen geef en binnen laat.

11.15

De eerste les is een experiment. De leerlingen moeten in teams ieder 1 ronde van een quiz voorbereiden. Ze hebben iets meer opstarttijd nodig dan ik dacht en ik besluit ter plekke het schema om te gooien. Improv skills: ik heb ze.

12.00

Eerste pauze. Voor het lokaal opgeruimd is, is het tien over, en met volle blaas ren ik naar de wc. In de docentenkamer is er heerlijke soep en ik heb maar liefst tien hele minuten om het op te eten. Na de soep nog een paar snelle glazen water en met gevulde maag ben ik klaar voor de tweede ronde.

(en aangezien ik het idee 'uitgebreider beschrijven' wel heel letterlijk neem, volgt aanstaande donderdag ook de tweede ronde van dit bericht, ofwel de tweede helft van deze werkdag)