Rerun: Blij ei

Iedereen die denkt dat ik altijd een blij ei ben: dat klopt. Meestal. Dat blijkt maar weer uit dit stuk uit 2017 dat vandaag in de herhaling gaat.

Een deel van de antroposofische onderwijsvisie houdt in de docent enorm belangrijk is. Hij of zij dient positief en enthousiast te zijn, voor het vak en ten opzichte van de leerlingen. Bovendien wordt er verwacht dat je kunstzinnig en creatief lesgeeft.

Mij kost dit over het algemeen weinig moeite. Ik vind het namelijk echt leuk om les te geven en ben oprecht enthousiast over wat ik doe. Heerlijk, dat reciteren, luisteren naar mooie liedjes, in gesprek gaan met de klas, verhalen vertellen. Ik ben kunstzinnig en creatief, de lessen die ik ontwikkel zijn dat ook zoveel mogelijk en als je het leuk vind wat je doet is het niet moeilijk om enthousiast te zijn.

Bron: Pixabay.com

Fijne combi

Ik vind Engels een prachtige taal en geschiedenis (laten mijn lerarenopleiders het niet horen) zo mogelijk een nog mooier vak. Daarnaast vind ik het erg leuk om verhalen te vertellen. Ik ben op mijn blijst als ik een periode Renaissance kan geven en naast een stuk kunstgeschiedenis ook kan vertellen over de Engelse renaissance; Henry VIII en al zijn vrouwen, Elizabeth I, Shakespeare, sir Francis Drake. Of over de Industriële Revolutie; enclosure, opkomst van de industrie, uitvindingen, sociale kwestie met een staartje Victoriaanse tijd en Dickens. En geschiedenis en Engels en mooie verhalen om te vertellen, mijn persoonlijke lesgeefhemel!

Te vrolijk

Voordat dit een al te vrolijk stukje wordt; ik ben natuurlijk slechts een mens. Een mens bovendien met Pms, kinderen die de neiging hebben om zo af en toe ziek te zijn, slechte nachten en andere zaken die mij uit mijn blij-ei-modus halen. Als er dingen aan de hand zijn die groter zijn dan een alledaagse irritatie of slecht humeur, er echt iets aan de hand is, dan speel ik meestal open kaart met mijn klassen. Als er iemand in je omgeving erg ziek is of zelfs komt te overlijden dan kun je er even niet optimaal zijn en leerlingen mogen dit best weten.

Ziek

Ook heb ik regelmatig te maken met ziekte; mijn zwakke plek is voorhoofdholte-ontsteking en dat duurt zo vier weken. Als het te erg wordt, blijf ik uiteraard thuis, maar dat kan niet altijd. In die gevallen dat ik op school ben maar het eigenlijk net wel/ net niet kan, leg ik het ook uit aan mijn klassen. 'Ik ben er wel, maar voel me behoorlijk naar, wazig en duizelig. Het zou heel fijn zijn als jullie vandaag even extra lief voor me zijn.' Het fijne is: negen van de tien klassen zijn dat dan ook. Net mensen, die pubers.

Heppie de peppie

Als het iets minder groots is, maar ik me om de een of andere reden (hormonen hebben hier vaak mee te maken) niet echt heppie de peppie voel dan bluf ik me er meestal doorheen. Ik doe dan net of ik wel vrolijk ben. En het rare is: dat werkt dus echt. Niet bij echt groot verdriet en narigheid, maar bij huis-tuin-en keuken chagrijn wel. Hoe je dat doet? Jezelf vrolijk bluffen? Ik zet een grote glimlach op. Dat kan gekunsteld of krampachtig aanvoelen, maar ik doe het wel. Met die grote glimlach richt ik me bij de deur op de leerlingen die binnenkomen, schud hen de hand en laat hen weten dat ze welkom zijn. Ik doe mijn best hen vrolijk de klas binnen te laten, deel even een extra complimentje uit en maak bewust, met aandacht contact met de kinderen die binnen komen.

Wat er dan -vaak- gebeurt is bijzonder. Althans, dat vind ik. Leerlingen vinden het altijd fijn om positief benaderd te worden en reageren leuk. Er ontstaat een goede energie en met die energie start ik de les. Vaak treedt dan (bij ziekte of hoofdpijn) adrenaline in werking en negen van de tien keer eindig ik met meer energie de les dan ik eigenlijk in het begin voelde. En wat nog fijner is: de vrolijkheid waarmee ik dan weer afscheid van de klas neem is niet geveinsd.

Zo gebeurt het regelmatig dat ik met een grote glimlach de school uitstap, terwijl ik een paar uur daarvoor nog met een chagrijnige kop binnen stapte. Lukt niet altijd, maar die keren dat het wel zo gaat is winst. Voor alle partijen.

En toch he? Toch is niet alles rozengeur en maneschijn. Aanstaande maandag doe ik iets dat ik niet vaak doe. Ik focus dan voor een keertje op de zaken van mijn beroep waar ik niet vrolijk van wordt. Mag ook weleens. Altijd maar die pipo-positivo uithangen, dat houdt niemand uit… ;-) 

Rerun: Saint Nicholas, sinterklaas vieren in de Engelse les

In de rerun vandaag een bericht waar ik vorig jaar veel positieve reacties op kreeg. Niet zo raar misschien, want ik word er zelf ook blij van; een van mijn favoriete lessen van het jaar. 

Naar aanleiding van een verzoek van een trouwe lezer vandaag - zoals eerder beloofd- een stukje over wat ik tijdens de Engelse les doe om Sinterklaas te vieren. 

Tijdens mijn sinterklaasles noem ik het woord sinterklaas zeker niet. Nee, ik leg uit dat we deze hele les bezig gaan met het uitbreiden en ontwikkelen van hun woordenschat. Dit is namelijk heel belangrijk. (En dat is ook zo, maar in deze les gebruik ik het als vermomming voor iets anders. Laten we het een didactische surprise noemen).

Bron: Pixabay.com

Ik begin met het woord 'nice' op het bord te schrijven en leg uit dat zelfs in hun examenjaar veel leerlingen tijdens hun mondelinge examen of bij het schrijven van een brief niet verder komen dan het woord nice, als vertaling van het woord leuk, om iets te beschrijven dat ze plezierig of fijn vonden. Even een hogerejaars leerling nadoen (met vet aardappelEngels accent, denk Ruud Lubbers die Engels spreekt) helpt de sfeer verhogen en doet de leerlingen inzien dat dit misschien niet de manier is. Samen maken we rondom het woord nice een woordspin met zoveel mogelijk Engelse bijvoeglijke naamwoorden die iets positiefs verwoorden. (denk: amazing, wonderful, awesome etc.) Dan gaan we klassikaal bijwoorden bedenken om de bijvoeglijke naamwoorden te versterken (really awesome bijvoorbeeld, of very wonderful of extremely amazing). Ik voeg aan het pipo-positivo woordenballet op het bord nog een paar complimenteuze Engelse uitdrukkingen toe en laat deze door de klas herhalen, denk hierbij aan iets als: (you are) the cat's whisters, (he is) the bee's knees of (she is) the cat's meow. 

Dan deel ik briefjes uit en laat ik elke leerling een zo uitgebreid mogelijk compliment opschrijven. Iets met zoveel mogelijk bijwoorden en bijvoeglijke naamwoorden, waarbij de opdracht is: wat voor compliment zou jijzelf graag willen krijgen? De leerlingen leveren de (anonieme) complimenten vervolgens bij mij in en ik lees ze allemaal even snel. Staat er iets onbehoorlijk in (wat gelukkig zelden zo is) dan moeten ze het overdoen. Iets onaardigs of schunnigs wordt niet getolereerd! Soms voeg ik zelf ook nog een paar toe. Ik stop alle dichtgevouwde briefjes in een zakje, zonder dat de leerlingen dat zien en zoek een pagina op internet op. Tijd om de surprise uit te pakken!

Want wat volgt nu? Een Engelse tekst op de muziek van het bekende liedje 'Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht.' Ik kondig aan dat we dit met z'n allen gaan zingen, want het is ten slotte (bijna) 5 december. Ondanks bedenkelijke blikken in het begin zingt de hele klas vrolijk mee met de tekst. En ik zelf natuurlijk ook. Leuk man!

Ik leg dan uit dat het oude principe nog steeds geldt: liedje zingen = cadeautje krijgen. Iedereen krijgt vandaag van Sinterklaas een compliment cadeau. Het zakje waar ik alle briefjes in deed is stiekem gewoon een jute (mini sinterklaas)zakje en hiermee ga ik langs alle leerlingen. Met in mijn andere hand een schaal met kruidnootjes en choconootjes, want zonder iets lekkers is het nog niet echt sinterklaas. Zo krijgt iedereen van een willekeurige klasgenoot een gemeend compliment en een paar kruidnootjes op de koop toe. Is dit uitgedeeld is de les voorbij en verlaat iedereen met een vrolijk gemoed de les: ze hebben iets gegeven, plezier gehad en iets gekregen. Precies waar Sinterklaas om draait volgens mij.

En ik? Ik verlaat aan het einde van een dag met zulke lessen met een blij rood hoofd de school: even heb ik Sinterklaas mogen zijn. :-) 

Ook dit jaar staat deze les weer op het programma, heb er nu al zin in! Aanstaande maandag kun je hier een update verwachten over hoe het nu met de burn out gaat, en de week erna begint de kerst lekker vroeg met de enige echte Juf Jolanda kerstquiz… Maar genieten jullie eerst nog even van alle Sinterklaas vrolijkheden? 

Rerun: Paasbericht

Normaal gooi ik eens per twee, drie weken op donderdag een bericht van vorig jaar in de herhaling, maar omdat het Pasen is heb ik dat deze week omgewisseld. Vandaag dus een Paasberichtje van vorig jaar, aanstaande donderdag een nieuw bericht.

Wel krijgen jullie nog de goede antwoorden van de paasquiz van vorige week maandag. Vraag 1 was C, vraag 2 was A (vandaar dat wij nog steeds hebben over de Easter bunny, al is deze in Nederland veranderd in een haas, en er volop eieren zijn. Heeft allemaal met onze heidense voorouders te maken!), vraag 3 moest Ostara (C) zijn (hieruit zijn bv de Duitse en Engelse namen voor het Christelijke Pasen ontstaan: Oster en Easter) en bij vraag 4 was het antwoord B, de Romeinen. (De Romeinen verboden het heidense gebruik om elkaar eieren cadeau te geven namelijk. Omdat mensen dit nog steeds wilden blijven doen, gebeurde dit voortaan in het geheim. Vandaar dus het verstoppen!) 

Omdat het Pasen is deel ik vandaag het verhaaltje met jullie dat ik afgelopen week met mijn klassen behandelde. Lees, geniet en wees niet te scheutig met de chocolade eitjes. Vandaag mag het!

Bron: Pixabay.com

The Bunny Tale

(by Del "Abe" Jone)

I thought it was a kitty cat

But saw it was a rabbit

He was hopping down the trail

And then he stopped to sit.

He looked back at me 

And wiggled his nose

Seems he wanted me to follow

So, I quickly arose.

I started down that trail

Amongst the forest's trees

As that rabbit scurried off

As quickly as you'd please.

He stopped at the next bend

He once more looked at me

And as I moved nearer

He turned once more to flee.

I moved deeper in the forest

It was dark and kinda silent

I looked around the trail's curve 

To see where that rabbit went.

He sat in an open clearing

Of clover covered ground

Amidst a group of creatures

That had gathered around.

They all watched me warily

But, they didn't turn to run 

The rabbit said, "Come join us.

Come join in our fun."

I asked, "How do you speak?

Am I losing my mind?

If I close my eyes and look again,

I wonder what I'll find?"

He said, "You're in our world now, 

And if you'll truly believe,

You will be amazed at things

Your heart and mind perceive."

"You will see life as it should be,

If you'll take the time to look.

You'll find all those stories true, 

As told in the fairytale book."

"You'll see we live in peace,

And nearly perfect harmony.

You'll learn what it really means

To be happy, safe and free."

I sat down with legs crossed 

And said, "Please tell me more.

This sounds like the very place

That I have been searching for."

"I'm tired of all the hassle

Of this world in which I live

Where they all think, I want to take, 

When I only want to give."

"It's a plastic/cardboard place

Where nothing's really real.

Where so many things are only said,

Without the will to feel."

"So, if I like it here with you 

Will I be able to stay?

Or will you force me to return

To where they play those games they play?"

He said, "Humans are so foolish!

They are filled with hate and greed

They rip the life from the Earth 

After they've planted its seed."

You say you want to stay with us

But, that can not be allowed,

For if we welcome one of you

Before long, there'll be a crowd."

"We will let you stay for awhile 

Try to teach you what we know

That this World can live in Peace

And then, you'll have to go."

But then I awakened

And realized, I'd dreamed

But I can't get over how real

That Easter Bunny seemed!

Voorjaarsvakantiebericht II

Afgelopen zomervakantie, toen ik het niet alleen op het gebied van werken, maar ook qua bloggen even wat rustiger aan deed, deelde ik hier af en toe wat filmpjes over onderwijs.

Een daarvan was een inspirerende lezing van sir Ken Robinson. Deze auteur, onderwijsdeskundige en creativiteitsexpert stelt ons huidige onderwijssysteem aan de kaak. Hij probeert hierin duidelijk te maken dat de focus op denken te eenzijdig is.

Een aantal weken terug liet ik hier de opvolger van zijn eerste Tedtalk zien, waarin hij opriep tot een revolutie van het leren. Ik kwam er onlangs achter dat hij na deze tweede lezing uit 2010 in 2013 nog eens een talk hield. Hierin noemt hij het onderwijs van tegenwoordig zelfs een dodenvallei. Tegelijkertijd biedt hij ook mogelijkheden om hieraan te ontsnappen. Fjoe…

Ook deze lezing is het bekijken, beluisteren en het nabespreken waard. Wat ik hiervan mee kan nemen in mijn dagelijkse praktijk? En wat er anders zou moeten in het onderwijs in Nederland van vandaag? Daar wijd ik nog wel eens een langer blogbericht aan.

Bijzondere leerlingen VI

Het was mijn bedoeling om dit jaar niet vaker dan vijf keer een stukje te schrijven over bijzondere leerlingen die ik had. En aan aan dat quotum zit ik nu.

Maar toen bedacht ik ineens dat ik iemand nog vergeten was. Dus ik breek gewoon mijn eigen regels (iemand moet het immers doen. En ik ben best recalcitrant bij tijden) en schrijf een nieuw bijzondere leerlingen stuk. Zo!

Moeilijke start


De klas waar deze leerling in zat was op zich ook bijzonder. Ik had namelijk niet eerder een derde klas vmbo-t gehad, nooit een vierde klas van welk niveau dan ook, en had evenmin een eindexamen begeleid of een combinatieklas gedraaid. Dat moest ik nu allemaal wel. Zonder materiaal op school, zonder overdracht en überhaupt zonder al teveel begeleiding startte ik op deze school met zeven klassen, waaronder deze; een combinatie drie/ vier vmbo-t, waarvan alle leerlingen in de paar jaar dat ze op school hadden gezeten ongeveer anderhalf jaar Engels hadden gehad. Ziekte en uitval van docenten, je kent het. Daarmee mocht ik dus aan de slag. Had ik al verteld dat ik mijn studie nog niet had afgerond toen ik hier begon?




Het was dus pittig zo al met al, maar omdat het examen eraan kwam voelden de leerlingen de noodzaak van aan de slag gaan wel. Het was een drukke en rumoerige klas, maar ik deed mijn best, omdat ik wilde dat zoveel mogelijk zouden slagen (alvast een spoiler: dat gebeurde ook.) In de klas waren een behoorlijk aantal mensen met een nogal prominent aanwezige persoonlijkheid en een daarvan was het meisje waar ik het vandaag over wil hebben.

Prachtige jonge vrouw


Per saldo hoorde zij helemaal niet thuis in deze klas. Dat wil zeggen, ze voelde zich er thuis en was er welkom, maar ze was een stuk intelligenter dan haar klasgenoten. Ze had met gemak de havo kunnen doen, maar dat wilde ze niet. Ze had ook een stuk bagage. Ze was namelijk per ongeluk ooit geboren als jongetje en dat blijkt een behoorlijke handicap als je je op en top meisje voelt. Zeker als de puberteit dan aanbreekt gebeuren er dingen met je lijf die absoluut niet stroken met wat er aan de binnenkant gebeurt. Nu is die puberteit voor weinig mensen direct prettig, maar in zo'n situatie is het helemaal goed naar, en mijn leerling had dan ook flink met zichzelf in de knoei gezeten. 

Nu was ze weer op school, na een periode van afwezigheid, als het meisje dat ze was. Iedereen in de klas accepteerde dit en ik heb haar nooit anders ervaren dan hoe ze was; een prachtige jonge vrouw.

Onder je niveau werken


Zoals gezegd was ze behoorlijk aanwezig: soms een beetje luidruchtig, grappig, ad rem, slim en opmerkzaam. Ze was enorm geïnteresseerd in uiterlijk en mode en droomde van een toekomst als ontwerpster of iets anders in de mode-industrie. Veel van haar docenten zagen die intelligentie van haar en drongen er op aan dat ze zou proberen om havo te doen, maar zij had voor zichzelf al een mbo opleiding op het gebied van mode uitgezocht waar ze na de middelbare school naar toe wilde. Ik gaf haar groot gelijk. 

Normaal vind ik dat het voor een leerling niet goed is om onder zijn of haar niveau te werken, maar als het dagelijks leven jou door omstandigheden veel energie kost, en je weet dat bij wat je wilt gaan doen een lager niveau diploma geen belemmering is, waarom dan niet? 

Soms moet je kijken naar wat voor jou als mens gezonder is, en niet per se naar het maximaal haalbare. Toen ik dit tegen haar zei was ze opgelucht en blij. Ik was de eerste die dit tegen haar zei, en het bevestigde haar in haar idee dat ze goed zat.


Hard en raar

De redenen waarom ik nog vaak aan haar denk is als eerste omdat zij aan het einde van het jaar een briefje voor mij schreef. Ik had gevraagd naar tips en tops, wilde graag leren beter voor de klas te staan. Haar briefje raakte mij zo dat ik het inlijstte, en ik kijk er nog regelmatig naar. Lief. 

De tweede reden is dat zij er een ster in was expres net iets te luid of te vals rare liedjes te zingen door de klas. Wat zij niet wist, is dat ik dat zelf ook graag mag doen. Maar dan wel thuis, zonder meeluisterende mensen. 

Elke keer als ik in de keuken, onder het koken of de afwas, een lied lekker vals inzet, of zelf een lied verzin en die fijn net iets te hard door mijn keukentje galmt, moet ik aan haar denken. Ik hoop dat het haar goed gaat, die bijzondere, mooie jonge vrouw.

Kerstvakantieberichten IV

Het gebeurt nog wel eens dat beroemde mensen (cabaretiers, schrijvers) ooit begonnen als docenten. Een daarvan is Peter Heerschop.

Tijdens het Denk Groter Debat hield hij in 2014 voor studenten van Fonty's pabo's een warm pleidooi voor het leraarschap.

Met dit filmpje sluit ik mijn kerstvakantieberichten af. Vanaf aanstaande maandag weer langere blogjes. Hebben jullie ze gemist?

Jaarfeesten

Een van de dingen die een Vrijeschool anders maakt dan andere scholen zijn de jaarfeesten. Bij het volgen van de natuur en de seizoenen hoort ook het vieren van de feesten die met elk jaargetijde verbonden zijn.

Michaëlsfeest


Elk feest heeft z'n eigen symboliek en achtergrond. Zo wordt aan het begin van het schooljaar, rond 29 september het Michaëlsfeest gevierd. Dit herfstfeest is verbonden met het verhaal van Joris (een andere verschijningsvorm van Michaël) en de Draak. Michaël was een van de aartsengelen en door de draak te verslaan overwon hij de krachten van de duisternis. Het verhaal kun je gebruiken om te beseffen dat wij als mensen met ons bewustzijn wakker moeten zijn om het kwaad in de wereld (en ons zelf!) te doorzien. En dat er moed nodig is om dit te overwinnen. Het is ook het eerste feest om ons voor te bereiden op de komst van kerstmis.

Bij onze school wordt het als een sportieve activiteit gevierd waarbij leerlingen soms ook iets moeten overwinnen, hun moed moeten tonen. We komen met zijn allen samen op een mooi terrein met water, waar de leerlingen in teams met mensen uit alle klassen door elkaar heen, in een circuit allerlei lichamelijke inspanningen tonen. Er zijn activiteiten verbonden aan de elementen water, lucht, aarde en vuur en bij allemaal werken de leerlingen samen om elkaar te helpen alles tot een goed einde te brengen.

Kerstviering

De vier weken voor kerst is de tijd van advent. Aan het einde van die advent vieren we met de hele school kerst, het winterfeest. Hierover zal ik volgende keer uitgebreid vertellen.

Voorjaarsconcert

Waar de beweging in de natuur vanaf de herfst steeds meer naar binnen gericht werd, en in de winter tot een stilstaand, doods hoogtepunt kwam, begint alles in de lente weer opnieuw te ontwaken. In de natuur en in onszelf. De lente is de tijd om weer naar buiten te treden, zoals de uitbottende knoppen aan de takken en de vogels die hun lied weer laten klinken. 

Op onze school doen wij dat ook, letterlijk. Vanaf het begin van het schooljaar wordt er al gerepeteerd en voorbereid, maar in de weken rond maart, april, zo voor Pasen wordt dit steeds intensiever, om te eindigen in een serie concerten. De hele school; leerlingen, docenten, ondersteunend personeel en ouders werkt eraan mee en het resultaat -dat ik nu een aantal keren heb mogen meemaken- is een professionele voorstelling, met popliedjes, percussie, zelf geschreven en gecomponeerde kleinkunstliederen en een klassiek koor die de prachtigste werken tot gehore brengen. Wat een manier om het voorjaar mee te beginnen! Ik vind het ontroerend en indrukwekkend, en ik ben daarin niet de enige.

SintJansfeest


Het laatste van de vier feesten die gevierd worden is het zomerse Sint Jansfeest dat rond 24 juni gevierd wordt. De beweging naar buiten toe waarbij het voorjaarsconcert een eerste aanzet was is nu tot volle wasdom gekomen, en het is het meest uitbundige feest van alle jaarfeesten. De naamgever van deze dag is Sint Jan, Johannes de Doper, en het feest is bedoeld om de natuur in al zijn uitbundige kracht van dit moment waar te nemen en te ervaren hoe deze ook in onszelf leeft. Het is ook een feest van verbondenheid met elkaar. 

Op onze school wordt dit feest gevierd met een wervelend aanbod van allerlei creatieve en culturele workshops en activiteiten waar de leerlingen uit kunnen kiezen. Er is muziek, zang, dans en er branden vuren in vuurkorven. Traditie is om aan het einde van het feest over een van de vuren te springen, als loutering. Alhoewel ik via een collega ook gemerkt heb dat het ook een moment is om goed door je rug te gaan. Oppassen dus.

Muziek, de sequel

(Vorige keer vertelde ik over wat ik met muziek doe in mijn lessen Engels. We waren aanbeland bij het muziekproject dat ik doe in de achtste klas.)

Hierna volgt in het eerste deel van het muziekproject nog een raar liedje met een bijzonder clipje. Deze kijken we, met de tekst erbij, tot het moment dat de buurjongen bij het speciale meisje aanbelt. Eerst stel ik vragen zodat ik er zeker van ben dat ze de tekst tot dat moment begrijpen en daarna gaan we weer brainstormen: wat zou er nu gebeuren? De buurjongen heeft niet veel goeds in de zin, maar dan? Hierna bekijken we de rest, een totaal bizar en surrealistisch einde van het lied. 

Wat ik dan weer bijzonder vind, is dat op de eerste scholen waar ik werkte en dit project deed, leerlingen dit einde niet begrepen, of er tegen in opstand kwamen. 'Ja, maar dat kan toch helemaal niet?!'. Op mijn huidige school heb ik die reacties tot nu toe niet gekregen. De leerlingen begrijpen het niet alleen, maar kunnen er ook in mee gaan. Ik vind het een mooie constatering dat out-of-the-box denken voor mijn huidige leerlingen gewoon is, en een niet realistisch einde prima kan. Kunst, weet je.

Voorspellen


Bij het laatste liedje, met een mooie mini-film als videoclip, stop ik de clip op het moment dat de hoofdpersonen handen vasthoudend een plan bedenken. Wat dat plan zou kunnen zijn? De leerlingen kennen Jolanda en haar rare liedjes inmiddels. Hij gaat eraan.

https://www.youtube.com/results?search_query=goodbye+earl+dixie+chicks+official+video

En dat klopt.

Nu zelf


Na dit eerste deel van het project wordt het tijd voor het tweede. Ik laat hierin eerst een plaatje zien van een jongen en een meisje. Weer gaan leerlingen nadenken over wie de mensen in de film zijn en in groepjes bedenken ze (vaak de prachtigste en meest bizarre) verhalen over wie deze mensen zijn, en wat muziek voor rol zou kunnen spelen in hun verhaal. Dan blijken deze mensen de hoofdpersonen te zijn in een prachtig kort filmpje waarin een mixtape een rol speelt. 

Zo komen we bij het verschijnsel mixtape. Wat is dat eigenlijk? Stel je voor dat jij een mixtape zou maken met muziek die jij speciaal vind, welke 10 nummers zouden daar in elk geval op komen? Dat wordt huiswerk.

Presentaties


In de les daarna laat ik de leerlingen hele kleine fragmentjes luisteren van de tien nummers uit mijn eigen mixtapelijst en mogen ze stemmen. De drie populairste nummers worden mijn top drie, democratisch besloten. Zelf mogen ze hun eigen top tien ook inkorten tot een top drie. Ik kies uit mijn top drie een nummer en daarover houd ik een korte voorbeeldpresentatie. Drie tot vijf minuten lang, waarin ik in het Engels vertel waar het lied over gaat, wie het uitvoert en waarom ik het een bijzonder nummer vind. Dat is het moment dat mijn deel ophoudt en leerlingen hun muziek mogen laten horen en erover vertellen.

Tijdens die muziekpresentaties hoor ik elk jaar wel weer een nummer dat ik niet kende, maar waarvan ik de muziek (of onderstaand videoclip) intrigerend vind.

Of een tekst die me terugbrengt bij mijn eigen puberteit.

Als je dan toch moet leren om een praatje te maken in het Engels dan is voor heel veel leerlingen praten over muziek een mooi begin. Na al die tijd door mij lastig te zijn gevallen met mijn muziekjes, kunnen ze nu hun eigen favorieten laten horen. Shawn Mendes of Justin Bieber als wraak voor de mixtapefragmentjes van Deftones, Medaeval Baebes, Kartellen en Radiohead van mij. Het mag allemaal. Al ben ik blij en opgelucht dat er ook leerlingen komen met zoiets

Heb ik ook nog wat leuks om naar te luisteren.

Muziek

Ik schreef er al eerder over: ik doe veel met muziek in mijn lessen. In alle klassen laat ik regelmatig liedjes horen waarbij leerlingen zogenaamde gatenteksten krijgen. De tekst van het liedje maar dan met ontbrekende woorden die ze in moeten vullen tijdens het luisteren.
Vaak combineer ik dat met vragen over de tekst zelf. Waar gaat het lied over? Ben jij dat met de artiest eens of heb je dat ook weleens meegemaakt? Wat vind je van het onderwerp? Het clipje dat ik niet lang geleden (bij het blog over werkvermijdend gedrag) liet zien leent zich hier goed voor.

Muziekproject


In de achtste klas doe ik hier nog meer aan. Ik heb jaren geleden een muziekproject ontwikkeld dat ik in de jaren erna heb bijgeschaafd, en die uit twee onderdelen bestaat. In het eerste deel gaat het om luisterstrategieën. Net zoals het bij lezen kan helpen om voor je vragen gaat beantwoorden na te denken over de tekst, kan dat bij een luistertoets ook zo zijn. Dit oefenen we tijdens het project. Bij de introductie van het project gaan we eerst nadenken over het onderwerp van een liedje, terwijl ik alleen de titel van het nummer geef. Waar zou 'I hold your hand in mine, dear' over kunnen gaan? Vervolgens kijken we het clipje.

Blijkt toch iets anders te zitten dan de meeste suggesties! Grappig is wel dat er bijna altijd wel een leerling is die in de richting kwam. Dat komt goed uit, want alle liedjes die ik uit heb gekozen voor dit project zijn nummers waarbij er op het laatst een rare twist is.

Lola van de Kinks, bijvoorbeeld, is het tweede nummer dat we bestuderen. Ik stop het nummer vlak voor het einde en we gaan dan brainstormen. Waar gaat het liedje over? Waar in de tekst kun je dat zien? Vervolgens het einde waarin Lola onthult wordt een beetje anders te zijn dan de hoofdpersoon (en de meeste leerlingen) dachten, en gaan we opnieuw naar de tekst kijken. Waar in de tekst kun je al aanwijzingen vinden voor de onthulling op het einde? Is het wel een echte onthulling, of kun je het (net als de hele tekst) op twee manieren opvatten?

Bij een ander liedje geef ik opnieuw de titel (Short people) en vraag ik hun om twee zinnen uit de tekst af te maken. Short people got nobody to …................ Short people got no reason to …................... . Er zijn altijd grappenmakers die bij de laatste zin het juiste woord invullen en commentaar krijgen van de rest van de klas over hun gemene opmerking. We praten nog even over het mogelijke onderwerp van het lied en dan pakken we de tekst erbij en luisteren er naar.

De klas is vooral geshockeerd als ze horen wat de kleine man Randy Newman zingt. Maar dan praten we over het echte onderwerp van het lied. Het heet wel kleine mensen maar eigenlijk zit er natuurlijk iets heel anders achter. Wat gebeurt er als je overal in de tekst de kleine mensen vervangt voor 'joden', of 'zwarte mensen'? Of 'homo's'? Oh ja... Misschien maakt hij niet kleine mensen belachelijk, maar juist mensen die andere mensen belachelijk maken? Precies. Dat dus.

(Zoals altijd neemt mijn enthousiasme het over en ben ik veel uitgebreider dan ik oorspronkelijk van plan was. Volgende keer dan maar verder? Laten we dat maar doen.)

Bijzondere leerlingen IV

Soms kom je leerlingen tegen met wie je een speciale klik voelt. Iets van begrijpen, of gedeelde interesses, ik weet niet wat het is, maar er is iets anders.

Zelf had ik dat vroeger ook met een van mijn leraren. Zelfs toen ik nog les van hem had, kon ik af en toe in pauzes met hem praten zoals ik ook met een leeftijdsgenoot sprak. Soms kom ik hem nog weleens tegen als ik terug ben in het leuke Friese stadje waar ik het grootste deel van mijn leven woonde.

Rustige aanwezigheid


Later heb ik dat andersom ervaren toen ik op een Montessorischool werkte, mijn eerste baan. Er was een meisje die net wat anders was dan de rest van de klas; rustiger, serieuzer, belangstellend voor anderen. Omdat ik bij haar het gevoel had – wat achteraf bleek te kloppen- dat ze soms meer voor anderen zorgde dan voor zichzelf, vond ik het fijn om af en toe even wat meer aandacht aan haar te besteden. 

Toen ik voor een workshopweek bedacht dat ik wel een workshop 'zoek je rust' wilde geven; een combinatie van yoga, mindfulness en meditatie, leek zij mij een goede kandidaat om mij daarbij te assisteren. En dat was ook zo. Zelden heb ik zo prettig met iemand samen gewerkt! Ze dacht met me mee, bedacht oplossingen voor kwesties die zich opwierpen en tijdens de workshop zelf was ze een heerlijk rustige aanwezigheid die scherpe observaties deed die mij nieuwe inzichten gaven over de deelnemende leerlingen. Ik was onder de indruk. Nog steeds wel, eigenlijk.

Jaren later kwam ik haar tegen toen ze al studeerde, en we kletsten verder alsof we elkaar gisteren nog hadden gesproken.

Onder de indruk

Het gebeurt niet vaak, maar heel zelden gebeurt het wel degelijk dat ik iemand in mijn klas tegenkom waar ik niet alleen een klik mee hebt, maar die ik als mens bewonder. Ik ben de docent, het kind is de leerling, maar desondanks zijn zij mensen die mij nog het een en ander te leren hebben. Voor de mensen die aan spiri-wirualiteit doen: oude zielen. Voor de mensen die daar niks van moeten hebben: bijzondere kinderen.

Zo heb ik vrij recent nog iemand in de klas gehad die enorm serieus bezig was (en is) met kunst, met name het maken van (animatie)filmpjes. Aanvankelijk gaf ik deze leerling alleen Engels, maar later werd ik ook de mentor. Tijdens de Engelse les was hij me al opgevallen en toen we op een dag te spreken kwamen over wat hij maakte zag ik iets dat ik moeilijk onder woorden kan brengen, maar het maakte dat ik meer wilde weten. Over hem, over waar hij mee bezig was, over zijn beweegredenen, ik weet het niet.

Die kans kwam al vrij snel, omdat hij mee deed aan een kunstroute waarvoor hij een animatiefilm had gemaakt. Ik mocht de DVD hiervan hebben, en ik was ervan onder de indruk. Ik heb de film met mijn gezin bekeken, in de docentenkamer neergelegd met een briefje erbij: dit moesten meer mensen zien! De leerling had echt iets bijzonders neergezet, en met name het verhaal achter het filmpje, de manier waarmee hij bezig was met zijn ambitie, zijn passie, zijn talent, maakte dat ik bewondering voor hem kreeg. Tijdens de jaren als mentor is dat alleen maar meer geworden. Wat een uniek, mooi mens!

Inmiddels geef ik deze leerling geen les meer, maar het is iemand die ik hoop te blijven volgen. Ook een juf is nooit uitgeleerd immers.

Blij ei

Een deel van de antroposofische onderwijsvisie houdt in de docent enorm belangrijk is. Hij of zij dient positief en enthousiast te zijn, voor het vak en ten opzichte van de leerlingen. Bovendien wordt er verwacht dat je kunstzinnig en creatief lesgeeft.

Mij kost dit over het algemeen weinig moeite. Ik vind het namelijk echt leuk om les te geven en ben oprecht enthousiast over wat ik doe. Heerlijk, dat reciteren, luisteren naar mooie liedjes, in gesprek gaan met de klas, verhalen vertellen. Ik ben kunstzinnig en creatief, de lessen die ik ontwikkel zijn dat ook zoveel mogelijk en als je het leuk vind wat je doet is het niet moeilijk om enthousiast te zijn.

Fijne combi


Ik vind Engels een prachtige taal en geschiedenis (laten mijn lerarenopleiders het niet horen) zo mogelijk een nog mooier vak. Daarnaast vind ik het erg leuk om verhalen te vertellen. Ik ben op mijn blijst als ik een periode Renaissance kan geven en naast een stuk kunstgeschiedenis ook kan vertellen over de Engelse renaissance; Henry VIII en al zijn vrouwen, Elizabeth I, Shakespeare, sir Francis Drake. Of over de Industriële Revolutie; enclosure, opkomst van de industrie, uitvindingen, sociale kwestie met een staartje Victoriaanse tijd en Dickens. En geschiedenis en Engels en mooie verhalen om te vertellen, mijn persoonlijke lesgeefhemel!

Te vrolijk


Voordat dit een al te vrolijk stukje wordt; ik ben natuurlijk slechts een mens. Een mens bovendien met Pms, kinderen die de neiging hebben om zo af en toe ziek te zijn, slechte nachten en andere zaken die mij uit mijn blij-ei-modus halen. Als er dingen aan de hand zijn die groter zijn dan een alledaagse irritatie of slecht humeur, er echt iets aan de hand is, dan speel ik meestal open kaart met mijn klassen. Als er iemand in je omgeving erg ziek is of zelfs komt te overlijden dan kun je er even niet optimaal zijn en leerlingen mogen dit best weten.

Ziek


Ook heb ik regelmatig te maken met ziekte; mijn zwakke plek is voorhoofdholte-ontsteking en dat duurt zo vier weken. Als het te erg wordt, blijf ik uiteraard thuis, maar dat kan niet altijd. In die gevallen dat ik op school ben maar het eigenlijk net wel/ net niet kan, leg ik het ook uit aan mijn klassen. 'Ik ben er wel, maar voel me behoorlijk naar, wazig en duizelig. Het zou heel fijn zijn als jullie vandaag even extra lief voor me zijn.' Het fijne is: negen van de tien klassen zijn dat dan ook. Net mensen, die pubers.

Heppie de peppie


Als het iets minder groots is, maar ik me om de een of andere reden (hormonen hebben hier vaak mee te maken) niet echt heppie de peppie voel dan bluf ik me er meestal doorheen. Ik doe dan net of ik wel vrolijk ben. En het rare is: dat werkt dus echt. Niet bij echt groot verdriet en narigheid, maar bij huis-tuin-en keuken chagrijn wel. Hoe je dat doet? Jezelf vrolijk bluffen? Ik zet een grote glimlach op. Dat kan gekunsteld of krampachtig aanvoelen, maar ik doe het wel. Met die grote glimlach richt ik me bij de deur op de leerlingen die binnenkomen, schud hen de hand en laat hen weten dat ze welkom zijn. Ik doe mijn best hen vrolijk de klas binnen te laten, deel even een extra complimentje uit en maak bewust, met aandacht contact met de kinderen die binnen komen.

Wat er dan -vaak- gebeurt is bijzonder. Althans, dat vind ik. Leerlingen vinden het altijd fijn om positief benaderd te worden en reageren leuk. Er ontstaat een goede energie en met die energie start ik de les. Vaak treedt dan (bij ziekte of hoofdpijn) adrenaline in werking en negen van de tien keer eindig ik met meer energie de les dan ik eigenlijk in het begin voelde. En wat nog fijner is: de vrolijkheid waarmee ik dan weer afscheid van de klas neem is niet geveinsd.

Zo gebeurt het regelmatig dat ik met een grote glimlach de school uitstap, terwijl ik een paar uur daarvoor nog met een chagrijnige kop binnen stapte. Lukt niet altijd, maar die keren dat het wel zo gaat is winst. Voor alle partijen.

Bijzondere leerlingen III

Ik kan er geen genoeg van krijgen, vertellen over de leerlingen die mij zijn bij gebleven. Natuurlijk zie ik in al mijn leerlingen wel iets bijzonders, maar af en toe heb je iemand in de klas die opvalt. Dat kan in negatieve zin, maar soms ook omdat ze een bijzonder talent hebben.

Muziek

In mijn tijd op een reguliere school gaf ik les aan een heel serieuze jongen. Vriendelijk, beleefd, welopgevoed, hij had iets dat ik niet vaak zag. Ik kon mijn vinger er niet op leggen, tot hij eens na de les bleef kletsen en vertelde dat hij cello speelde. Niet gewoon voor de lol, maar intensief en met alle inzet die hij in zich had. En dat was behoorlijk wat! Naast zijn schoolwerk, waar hij ook met toewijding aan werkte, studeerde hij uren per dag. Geboren in een muzikale familie was dit voor hem heel gewoon. Behalve toegewijd was hij ook gezegend met een – althans in mijn ondeskundige inschatting – uitzonderlijk talent. Hij was dan ook uitgekozen om – al op zijn zevende!- te beginnen met een vooropleiding voor het conservatorium. Hij deed aan diverse concours mee en won ze vaak ook nog. Eenmaal heb ik hem horen spelen, tijdens de muziekavond op deze school. Ik was ontroerd door zijn muzikaliteit die avond, en de overgave waarmee hij speelde. Ik hou tegenwoordig af en toe radio vier in de gaten en het zou mij niets verbazen als ik zijn naam daar nog eens ga tegen komen. Hij timmert momenteel succesvol aan de weg en ik gun het hem van harte. Als je vanaf je zevende al weet wat je wilt en daar zo mee bezig bent, dan vind je niet direct aansluiting bij leeftijdsgenoten. Ik heb geprobeerd om daar oog voor te hebben, maar vermoed dat zijn middelbare schooltijd soms niet makkelijk geweest zal zijn.

Sport

Op dezelfde school zaten ook andere talenten. Zo waren er de sportleerlingen, kinderen die soms minder lang naar school hoefden om (op hoog niveau) trainingen te volgen. Ik heb een aantal jeugdtalenten van FC Groningen in de klas gehad, iemand die prijzen won bij concours hippique en recent, op mijn huidige school, een roeikampioen. Allemaal totaal andere mensen. Zo waren de voetballers vol bravoure, soms tegen het brutale aan. Tot hun cijfers steeds lager werden en ze van hun trainer pas weer volledig mee mochten doen als hun schoolwerk ook in orde was. De paardenleerling was altijd bezig met hoe het beter kon, zowel in de sport als op school. Niet snel tevreden. En de roeier? Ken je die Ierse roeiers, die bij de Olympische Spelen in Australië tijdens de interviews na hun overwinningen zo heerlijk nuchter en vol droge humor waren? Zo is mijn leerling ook. Een echte kanjer! 

Zomervakantieberichten VI

Terwijl ik geniet van de tweede helft van mijn vrije zomervakantie, ben ik ook langzaam weer aan het denken aan dit blog. Niet voor nu, nu doe ik nog rustig aan, maar voor straks.

Wat zouden leuke onderwerpen zijn om eens wat tijd aan te besteden? Wat zouden jullie weleens willen weten van deze juf?

Een ding weet ik al wel: verschillende types docenten. Daar ga ik het straks een keer over hebben. Want ik kwam het volgende plaatje tegen en bedacht dat er meer moeten zijn dan dit.'

Toch?!

Zomervakantieberichten IV

Klopt helemaal!

In het kader van genieten van mijn zomervakantie vandaag alleen een paar plaatjes. Op een blog met alleen maar tekst ook wel eens leuk, toch?!

Volgens mij klopt deze ook wel een beetje.
Maar voorlopig even geen huiswerk, niet voor de leerling, en niet voor deze juf!

Zin en onzin over leraren en vakantie

Bijna, bijna is het zover en begint dan eindelijk de zomervakantie. Het was een heel lange rit dit jaar, met een meivakantie die in april viel en maar liefst twaalf weken tussen die paasvakantie en deze zomervakantie. Mijn leerlingen zijn er dan ook behoorlijk aan toe. En als ik hier thuis zo eens rond kijk, mijn kinderen ook.

Toen ik begon met werken in het onderwijs, hadden we elke zomer zeven weken vakantie. Tegenwoordig is dat terug gebracht naar zes. Nog royaal vergeleken bij andere beroepen en banen, maar om heel eerlijk te zijn ook een noodzakelijkheid. Net als de andere vakanties die we in het onderwijs hebben.

Ergernis

Over leraren en vakanties wordt veel gezegd, en vaak is het grote onzin. Ik zal niet snel vergeten dat ik bij de Chinese afhaal betrokken werd bij een gesprek. Een aantal bekenden hadden het over werk en luiheid, zoiets. De ene partij maakte een opmerking als 'Ja, als ik het makkelijk had willen hebben dan was ik het onderwijs wel in gegaan. Dan heb je tenminste bijna altijd vakantie, toch?' Met een olijke blik keek hij eerst naar zijn kennissen, die hem lachend bijvielen. Toen keek hij mij aan, en aan de geschrokken blik in zijn ogen kon ik merken dat mijn eigen gezichtsuitdrukking minder geamuseerd was. Not amused indeed. Link kan ik er van worden.

Ken je dit soort uitspraken?

Heel grappig, hoor. Behalve als je beseft dat het niet alleen niet waar is (juni, juli en augustus bevatten in totaal ruim 13 weken, waarvan we 6 weken officieel vakantie hebben en de andere 7 gewoon werken), maar best frustrerend dat mensen vaak niet door hebben dat zo'n uitspraak een grapje is.

Even wat feitjes:

• bij een volledige baan (in onderwijstermen 1,0 fte) in het onderwijs werk je in het voortgezet onderwijs 42,29 uur per week. Ter vergelijking: bij veel andere banen bestaat een volledige baan uit 38 tot 40 uur per week. De 2 ½ tot 4 ½ uur die je bij een volledige baan meer werkt t.o.v. de meeste andere banen is om de lesvrije dagen (in de volksmond: vakantie) te compenseren. Wij werken namelijk in 40 weken tijd (=52 weken minus 12 lesvrije weken) evenveel als andere mensen in 45. (bron: http://www.drs-online.nl/artikel.php?ID=695) Wordt het al iets minder luilekkerland?
  
  
• Werken in het onderwijs komt met risico's. Van alle branches is het risico op een burn out in het onderwijs het grootst, en dat is al jaren zo. (bron:http://www.coachbureau.nl/blog/2015/06/02/werken-in-het-onderwijs-nergens-is-de-werkdruk-zo-hoog-nergens-zoveel-burn-out/) De weken vakantie die er zijn, zijn eenvoudigweg nodig om bij te tanken. Werken in het onderwijs betekent werkdagen van gemiddeld 8,5 uur. Maar dat is gemiddeld. Er zijn soms, met name vlak voor vakanties pieken waarin (flink) meer gewerkt wordt. Zouden er minder vakanties zijn, dan zou het nog moeilijker zijn om bij te komen. Klinkt toch alweer iets minder rooskleurig.
  
  
• Er is een verschil tussen waar je officieel voor betaald krijgt en wat je in werkelijkheid doet. Uit recent onderzoek van de Aob (Algemene Onderwijsbond) blijkt dat hoewel de officiële werkweek in het basisonderwijs 40 uur per week is, en in het voortgezet onderwijs zoals hierboven beschreven 42,5 is, docenten structureel overwerken. Onbetaald uiteraard. Een leraar op de basisschool werkt gemiddeld 46, 9 uur per week (kun je je voorstellen: bijna een hele werkdag extra werken? Elke week?) en een leraar op de middelbare heeft een gemiddelde werkweek van 45,2 uur. Behoorlijk gevulde werkweken dus. De uren die leraren maken in schoolvakanties moeten hier overigens nog bij op worden geteld, want die zijn in dit onderzoek niet meegenomen. (bron:http://www.aob.nl/default.aspx?id=12&article=52823)
  
  
  

  • Bovendien zijn lang niet alle vakanties ook echt honderd procent lang-leve-de-lol-ik-voer-geen-ene-mallemoer-uit-vakanties. Sterker nog, ik noemde het net al lesvrije weken, en dat is ook zo. Neem de zomervakantie. Ik heb minimaal een week nodig om alles af te ronden van het afgelopen jaar en begin in de laatste week weer met plannen en voorbereiden van het nieuwe jaar. Blijven er van de vijf weken vakantie nog drie over. Waarin ik vaak ook alweer ideeen op doe en contacten onderhou. Een 'kleine' vakantie als de herfst-of voorjaarsvakantie wordt zo gevuld met achterstallig nakijkwerk en voorbereiden, mailtjes en contact met ouders. Scheelt reistijd, en je bent er geen hele week mee bezig, maar alleen maar cocktails drinken onder een palmboom? Neen.

Valt tegen? Nee hoor, ik ben erg tevreden. Ik heb een fijne baan en ik geef met veel plezier met hart en ziel les.

Maar het is bij tijden ook heel zwaar. Je bent vaker wel dan niet aan het werk, ook 's avonds en in het weekend. Ik voel me zelden echt vrij, ben altijd op de een of andere manier met mijn werk en mijn leerlingen bezig. En op sommige momenten kan ik er dan heel slecht tegen als mensen grapjes maken over hoe makkelijk het wel niet is om te werken in het onderwijs, met elk jaar drie maanden vrij. Onwetendheid, ik weet het, maar wel onwetendheid die steekt.

Gelukkig is het bijna weer zover: zomervakantie. De komende vijf weken blijf ik bloggen, hoor. Maar wellicht wel iets kortere berichten, die ik van tevoren inplan. Het is immers zomer en ik geniet van een zeer welverdiende vakantie.

Dus als jullie mij zoeken: ik lig op het strand. Onder een palmboom. Met een cocktail.

(In elk geval in gedachten.)